Thông tư 40/2021/TT-BTC: Quy định mới về nghĩa vụ thuế đối với hộ kinh doanh từ A đến Z

Thông tư 40/2021/TT-BTC: Quy định mới về nghĩa vụ thuế đối với hộ kinh doanh từ A đến Z

Thông tư 40/2021/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành ngày 01/6/2021 và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/8/2021 đã thay đổi đáng kể cách thức quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể. Thông tư này không chỉ thay thế các quy định trước đây mà còn tạo nên một hệ thống thuế mới phù hợp hơn với thực tiễn, tăng cường tính minh bạch, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người kinh doanh nhỏ lẻ tuân thủ đúng nghĩa vụ với Nhà nước.

1. Phạm vi áp dụng của Thông tư 40/2021/TT-BTC

Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định về nghĩa vụ thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Các đối tượng cụ thể gồm:

• Cá nhân hoặc hộ gia đình kinh doanh buôn bán, sản xuất hàng hóa, dịch vụ.

• Cá nhân cho thuê tài sản (nhà ở, xe, mặt bằng…).

• Cá nhân hành nghề tự do: bác sĩ, luật sư, kỹ sư, nhà thiết kế, chuyên gia tư vấn…

• Cá nhân kinh doanh trên nền tảng số (Facebook, TikTok, Shopee, Lazada, YouTube…).

• Đại lý bán lẻ, dịch vụ môi giới, cộng tác viên bán hàng online…

2. Cách tính thuế TNCN đối với hộ kinh doanh – Khác biệt cơ bản so với cá nhân thông thường

Điểm đặc biệt quan trọng trong Thông tư 40 là cách xác định thu nhập chịu thuế và phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh hoàn toàn khác biệt so với cá nhân làm công ăn lương. Cụ thể:

🔹 Đối với hộ kinh doanh – Tính thuế theo doanh thu, không tính chi phí

• Không quan tâm thu nhập ròng hay lợi nhuận.

• Doanh thu là căn cứ duy nhất để tính thuế.

• Áp dụng tỷ lệ % cố định theo từng ngành nghề quy định trong Phụ lục I của Thông tư 40.

Công thức tính thuế:

🔹 Đối với cá nhân làm công – Tính thuế theo thu nhập sau khi giảm trừ

• Thuế TNCN được tính dựa trên: Tổng thu nhập – giảm trừ gia cảnh – các khoản bảo hiểm – các khoản khấu trừ hợp lệ.

• Áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần theo 7 bậc.

3. Các phương pháp tính và kê khai thuế đối với hộ kinh doanh theo Thông tư 40

✅ Phương pháp khoán

Phù hợp với cá nhân kinh doanh nhỏ, ổn định, ít biến động doanh thu.

• Cơ quan thuế ấn định doanh thu khoán dựa vào hồ sơ khai thuế, khảo sát thị trường.

• Hộ kinh doanh không cần kê khai thuế định kỳ.

• Cuối năm nhận thông báo số thuế phải nộp cả năm (có thể chia theo quý).

🔸 Ưu điểm: Đơn giản, dễ thực hiện, ít phát sinh rủi ro kế toán.
🔸 Điều kiện áp dụng: Doanh thu > 100 triệu đồng/năm. Nếu thấp hơn thì được miễn thuế.

✅ Phương pháp khai thuế theo từng lần phát sinh

Áp dụng với các hộ kinh doanh không thường xuyên, ví dụ:

• Bán hàng theo lô, theo đợt (bán đất, bán tài sản…).

• Cho thuê tài sản ngắn hạn hoặc không cố định.

🔸 Cách tính thuế: Tính GTGT và TNCN theo doanh thu thực tế của từng giao dịch.

✅ Phương pháp kê khai

Dành cho:

• Hộ kinh doanh có quy mô lớn.

• Hộ có nguyện vọng thực hiện chế độ kế toán và xuất hóa đơn đầy đủ.

🔸 Phải lập sổ sách kế toán, báo cáo thuế định kỳ theo tháng hoặc quý.

4. Tỷ lệ thuế TNCN áp dụng theo ngành nghề kinh doanh (trích một số lĩnh vực phổ biến)

(*) Cộng thêm thuế GTGT từ 1% – 5% tùy ngành (tổng thuế có thể là 2.5% – 10%).

5. Hộ kinh doanh dưới 100 triệu đồng/năm được miễn thuế hoàn toàn

Đây là một điểm nổi bật của Thông tư 40:

• Nếu tổng doanh thu của hộ kinh doanh ≤ 100 triệu đồng/năm, thì được miễn thuế TNCN và GTGT.

• Doanh thu tính theo bình quân 12 tháng, không căn cứ theo thời điểm đăng ký giấy phép.

Ví dụ: Bạn bắt đầu kinh doanh tháng 7, đến cuối năm doanh thu 50 triệu → bình quân tháng là 10 triệu → thuộc diện miễn thuế.

6. Hướng dẫn hồ sơ, thủ tục nộp thuế cho hộ kinh doanh

• Tờ khai đăng ký thuế: Mẫu 01/CNKD (đối với hộ khoán hoặc khai từng lần).

• Tờ khai thuê tài sản: Mẫu 01/TTS.

• Hóa đơn bán hàng: Do cơ quan thuế cấp hoặc dùng hóa đơn điện tử có mã (nếu đủ điều kiện).

• Thời hạn nộp thuế:

  • Khoán: Nộp theo quý.

  • Phát sinh từng lần: Nộp trong vòng 10 ngày.

  • Cho thuê tài sản: Nộp theo năm hoặc từng kỳ thu tiền thuê.

7. Một số lưu ý quan trọng cho hộ kinh doanh cá thể

• Cẩn trọng khi giao dịch online: Các nền tảng TMĐT (Lazada, Shopee, Tiki…) đã kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, nên việc trốn thuế sẽ bị phát hiện.

• Cho thuê nhà/xe: Nếu thu nhập lớn hơn 100 triệu đồng/năm, phải nộp thuế dù không có hóa đơn.

• Khai không đúng doanh thu: Có thể bị phạt, truy thu và tính tiền chậm nộp.

8. Thông tư 40/2021/TT-BTC – Công cụ quản lý hiệu quả và công bằng

Thông tư 40/2021/TT-BTC mang lại một bước tiến lớn trong việc:

• Chuẩn hóa cơ chế tính thuế TNCN theo đặc thù kinh doanh, đơn giản – minh bạch.

• Hạn chế tình trạng "trốn thuế, né thuế" trong các lĩnh vực mới như thương mại điện tử, cho thuê tài sản.

• Đảm bảo công bằng thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ.

• Giảm thủ tục cho người kinh doanh nhỏ, thúc đẩy kinh doanh hợp pháp, an toàn.
  
   

  Liên hệ tư vấn:

  Email: tuvan1@luatnguyen.com | tuvan2@luatnguyen.com

  Zalo Official: Văn Phòng Luật Sư Luật Nguyễn

  Fanpage: LUẬT NGUYỄN

  Website: luatnguyen.vn
  
  Q-BTT Luật Nguyễn