TP.HCM thúc đẩy giao thông xanh, tiến tới cấm xe xăng

Theo đề xuất mới nhất, TP.HCM đặt mục tiêu chuyển đổi khoảng 400.000 xe máy xăng sang xe máy điện trong giai đoạn đầu. Đối tượng ưu tiên là các tài xế công nghệ và người giao hàng – nhóm chiếm tỷ lệ phát thải cao nhất trong đô thị. Trung bình, mỗi người trong nhóm này di chuyển từ 80 đến 120 km mỗi ngày, cao gấp 3–4 lần mức sử dụng xe máy thông thường. Do đó, nếu chuyển sang xe điện, mỗi người có thể tiết kiệm từ 1 đến 1,3 triệu đồng mỗi tháng nhờ chi phí nhiên liệu (điện rẻ hơn xăng khoảng 80%) và chi phí bảo dưỡng thấp hơn nhiều.

Không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho người dân, việc chuyển đổi còn giúp thành phố giảm đáng kể lượng khí thải độc hại như CO2, NOx và bụi mịn – những tác nhân chính gây ô nhiễm không khí và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng. Mô hình này nếu thành công sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, khuyến khích người dân sử dụng phương tiện thân thiện môi trường.

Về phía doanh nghiệp, nhiều hãng xe điện như VinFast, Dat Bike, Selex Motors... đã sẵn sàng cung ứng sản phẩm và triển khai hệ sinh thái pin đổi/trạm sạc. Các đơn vị giao hàng, gọi xe như Be, Gojek, Ahamove cũng thể hiện sự ủng hộ và sẵn sàng hợp tác triển khai thí điểm. Tuy nhiên, để việc chuyển đổi thực sự hiệu quả và bền vững, cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể như: ưu đãi giá mua xe, miễn giảm phí trước bạ, hỗ trợ vay vốn lãi suất thấp, ưu tiên đỗ xe hay tạo làn đường riêng.

Song song với chuyển đổi phương tiện, TP.HCM cũng đang xây dựng lộ trình kiểm soát khí thải đối với xe cá nhân, taxi, xe hợp đồng và phương tiện thuộc sở hữu nhà nước. Các biện pháp như kiểm định khí thải định kỳ, thu phí xe cũ gây ô nhiễm, và tiến tới phân vùng không khí thải – cấm xe xăng cũ vào trung tâm – sẽ được nghiên cứu và áp dụng theo từng giai đoạn.

Trong dài hạn, thành phố hướng tới hình thành các “khu vực phát thải thấp” (Low Emission Zone – LEZ), nơi chỉ cho phép xe điện hoặc xe đạt chuẩn khí thải Euro 4 trở lên hoạt động. Điều này đòi hỏi phải nâng cấp hạ tầng giao thông, xây dựng mạng lưới trạm sạc, đồng thời tăng cường tuyên truyền để thay đổi thói quen sử dụng phương tiện của người dân.

TP.HCM – một trong những đô thị chịu tác động nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu – xác định giao thông xanh là chiến lược quan trọng trong mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030. Việc giảm dần phương tiện sử dụng động cơ đốt trong, hướng tới phổ cập phương tiện chạy điện không chỉ giúp giảm ô nhiễm môi trường mà còn nâng cao chất lượng sống cho người dân, tạo hình ảnh đô thị hiện đại, văn minh và xanh sạch hơn