Nên đăng ký nhãn hiệu hay đăng ký bản quyền tác giả đối với logo

Thứ năm - 05/06/2025 03:33

Logo là biểu tượng thương hiệu nhằm để nhận diện sản phẩm, dịch vụ của các cá nhân/tổ chức. Hiện nay, Luật Sở hữu Trí tuệ quy định có 2 hình thức đăng ký bảo hộ logo, bao gồm: đăng ký nhãn hiệu độc quyền hoặc đăng ký bản quyền tác giả đối với logo.

Logo là biểu tượng đại diện cho thương hiệu, giúp khách hàng nhận diện sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp. Để bảo vệ quyền sở hữu đối với logo, doanh nghiệp có thể lựa chọn đăng ký dưới hai hình thức: nhãn hiệu hoặc bản quyền tác giả. Mỗi hình thức có đặc điểm, lợi ích và hạn chế riêng. Việc lựa chọn hình thức phù hợp phụ thuộc vào mục đích sử dụng và chiến lược bảo vệ thương hiệu của doanh nghiệp.

1. Đăng ký nhãn hiệu cho logo

Đăng ký nhãn hiệu là việc xác lập quyền sở hữu đối với dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác. Logo có thể được đăng ký dưới dạng nhãn hiệu nếu đáp ứng các điều kiện nhất định.

Điều kiện bảo hộ:

Logo phải là dấu hiệu nhìn thấy được dưới dạng hình ảnh, chữ cái, từ ngữ, hình vẽ hoặc sự kết hợp các yếu tố này.
Có khả năng phân biệt với nhãn hiệu của chủ thể khác.
Không trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đã đăng ký trước đó

Lợi ích:

Được pháp luật bảo hộ độc quyền trong lĩnh vực, nhóm sản phẩm, dịch vụ đã đăng ký.
Có quyền ngăn cấm người khác sử dụng nhãn hiệu trùng hoặc tương tự.
Có thể chuyển nhượng, nhượng quyền sử dụng nhãn hiệu.

Hạn chế:

Thủ tục đăng ký phức tạp, thời gian thẩm định kéo dài (thường từ 12 đến 24 tháng).
Chỉ bảo hộ trong phạm vi nhóm sản phẩm, dịch vụ đã đăng ký.

2. Đăng ký bản quyền tác giả cho logo

Bản quyền tác giả bảo vệ quyền lợi của tác giả đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra, bao gồm cả logo nếu được coi là tác phẩm mỹ thuật ứng dụng.

Điều kiện bảo hộ:

Logo phải do tác giả trực tiếp sáng tạo, không sao chép từ tác phẩm khác.
Được thể hiện dưới hình thức vật chất nhất định (bản vẽ, file thiết kế, v.v.).

Lợi ích:

Quyền tác giả phát sinh ngay khi tác phẩm được định hình, không cần đăng ký.
Thủ tục đăng ký đơn giản, thời gian cấp giấy chứng nhận nhanh (thường từ 15 đến 30 ngày).
Thời hạn bảo hộ lâu dài: suốt đời tác giả và 50 năm sau khi tác giả qua đời.

Hạn chế:

Không bảo hộ tính năng phân biệt hàng hóa, dịch vụ trên thị trường.
Khó khăn trong việc ngăn chặn người khác sử dụng logo tương tự trong lĩnh vực kinh doanh.

3. So sánh hai hình thức bảo hộ

Tiêu chí	Đăng ký nhãn hiệu	Đăng ký bản quyền tác giả
Mục đích bảo hộ	Phân biệt hàng hóa, dịch vụ	Bảo vệ quyền lợi của tác giả
Phạm vi bảo hộ	Nhóm sản phẩm, dịch vụ cụ thể	Toàn bộ lĩnh vực sử dụng logo
Thời gian bảo hộ	10 năm, có thể gia hạn	Suốt đời tác giả + 50 năm sau khi mất
Thời gian đăng ký	12 – 24 tháng	15 – 30 ngày
Khả năng ngăn chặn vi phạm	Cao (trong lĩnh vực đã đăng ký)	Thấp (khó chứng minh vi phạm)

4. Nên chọn hình thức nào?

Việc lựa chọn hình thức bảo hộ phụ thuộc vào mục đích sử dụng logo của doanh nghiệp:

Nếu logo được sử dụng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ trên thị trường, nên đăng ký nhãn hiệu để được bảo hộ độc quyền trong lĩnh vực kinh doanh.
Nếu logo là tác phẩm sáng tạo mang tính nghệ thuật cao, nên đăng ký bản quyền tác giả để bảo vệ quyền lợi của tác giả và tránh việc sao chép trái phép.
Trong trường hợp logo vừa mang tính nghệ thuật, vừa được sử dụng trong kinh doanh, nên đăng ký cả hai hình thức để đảm bảo quyền lợi toàn diện.

5. Kết luận

Đăng ký bảo hộ logo là bước quan trọng trong việc xây dựng và bảo vệ thương hiệu của doanh nghiệp. Việc lựa chọn hình thức đăng ký phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý và cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường. Để đảm bảo quyền lợi, doanh nghiệp nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia pháp lý hoặc luật sư chuyên về sở hữu trí tuệ trước khi tiến hành đăng ký.