Bộ GD&ĐT đề xuất chuyển giao quản lý nhiều trường đại học về địa phương

Theo dự thảo, hệ thống giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên công lập sẽ tiếp tục được sắp xếp, tái cấu trúc. Trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên sẽ được hợp nhất thành trường trung học nghề theo khu vực, giảm đầu mối và loại bỏ tầng nấc trung gian để tinh gọn bộ máy.

Bộ GD&ĐT chỉ trực tiếp quản lý các đại học, trường đại học trọng điểm quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ và các trường cao đẳng đóng vai trò trung tâm đào tạo vùng hoặc quốc gia. Bộ Y tế và Bộ VH-TT&DL sẽ quản lý các cơ sở giáo dục đại học đào tạo chuyên sâu đặc thù.

Đối với phần lớn các trường còn lại, dự thảo quy định sẽ chuyển giao về địa phương quản lý, đồng thời bảo đảm quyền tự chủ toàn diện, không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính. Bên cạnh đó, có định hướng nghiên cứu sáp nhập viện nghiên cứu với trường đại học (trừ các tổ chức khoa học công nghệ công lập đặc thù).

Tính đến tháng 3-2025, cả nước có khoảng 200 trường đại học công lập thuộc hơn 60 đơn vị quản lý khác nhau. Trong đó, Bộ GD&ĐT quản lý khoảng 60 trường, 23 địa phương quản lý 26 trường, còn lại hơn 20 bộ, ngành khác quản lý khoảng 110 trường.

Dự thảo cũng quy định rõ thẩm quyền bổ nhiệm lãnh đạo. Cơ quan quản lý trực tiếp sẽ bổ nhiệm giám đốc, phó giám đốc, hiệu trưởng và phó hiệu trưởng. Riêng Đại học Quốc gia, việc bổ nhiệm sẽ do Thủ tướng quyết định theo đề nghị của Bộ GD&ĐT. Trong giai đoạn chuyển tiếp khi bãi bỏ hội đồng trường, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT sẽ quyết định tiêu chuẩn, tiêu chí, thời hạn bổ nhiệm và số lượng cấp phó.

Ngoài ra, giám đốc Sở GD&ĐT sẽ có quyền quản lý nhân sự đối với giáo viên, cán bộ quản lý và nhân viên trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập trên địa bàn tỉnh. Bộ GD&ĐT sẽ ban hành tiêu chuẩn, tiêu chí đối với lãnh đạo Sở GD&ĐT, bảo đảm lựa chọn đúng người có năng lực, trình độ và kinh nghiệm.

Đề xuất này phù hợp với Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 281 của Chính phủ, vốn đặt mục tiêu tái cấu trúc hệ thống đại học, sáp nhập hoặc giải thể các cơ sở không đạt chuẩn, loại bỏ cấp trung gian, sáp nhập viện nghiên cứu với trường đại học, và chuyển một số cơ sở về địa phương quản lý để nâng cao hiệu quả, gắn đào tạo nhân lực với nhu cầu thực tiễn địa phương.