Chúng ta thường nghĩ về AI như những dòng mã lạnh lùng hay những con robot làm việc trong nhà máy. Nhưng trong bài viết mới nhất trên blog của mình, Google đã chứng minh điều ngược lại: AI có thể là cây cầu nối lãng mạn nhất đưa chúng ta trở về quá khứ.
Với sáng kiến AI Cultural Learning vừa được công bố, Google Arts & Culture đang biến việc học lịch sử và nghệ thuật từ "nhìn và đọc" chuyển sang "chạm và cảm nhận".
1. Khi cổ vật biết "kể chuyện"
Hãy quên những tấm biển chú thích nhỏ xíu và khô khan trong bảo tàng đi. Với sức mạnh của AI tạo sinh (Generative AI), các hiện vật lịch sử giờ đây có thể tự "cất tiếng nói".
- Tương tác sống động: Bạn có thể đặt câu hỏi trực tiếp cho một bức tượng Ai Cập cổ đại: "Cuộc sống 3000 năm trước như thế nào?" hay "Làm sao người ta tạc được bạn?".
- Cá nhân hóa câu trả lời: AI sẽ đóng vai nhân chứng lịch sử để trả lời bạn. Nếu bạn là trẻ em, nó sẽ kể chuyện cổ tích. Nếu bạn là nhà nghiên cứu, nó sẽ cung cấp số liệu khảo cổ chính xác. Điều này biến lịch sử thành một cuộc hội thoại hai chiều đầy lôi cuốn.
2. Phá bỏ rào cản ngôn ngữ và địa lý
Văn hóa là để chia sẻ, nhưng ngôn ngữ thường là rào cản. Sáng kiến mới của Google sử dụng mô hình ngôn ngữ tiên tiến để dịch thuật theo ngữ cảnh văn hóa (cultural nuances).
Bạn có thể ngồi tại Việt Nam, đeo kính VR lên và tham gia một lớp học làm gốm tại Nhật Bản, hoặc nghe một nghệ nhân dệt vải ở Peru giải thích về ý nghĩa hoa văn trên tấm thảm của họ – tất cả đều được AI chuyển ngữ mượt mà sang tiếng Việt theo thời gian thực.
3. Giáo dục nghệ thuật: Ai cũng có thể là nghệ sĩ
Không chỉ học lý thuyết, Google AI còn cung cấp các công cụ để người dùng thực hành sáng tạo.
- Bạn muốn thử vẽ tranh theo phong cách Van Gogh?
- Bạn muốn phối lại một bản nhạc cổ điển theo phong cách hiện đại?
AI sẽ đóng vai trò là "người hướng dẫn", phân tích nét vẽ hay giai điệu của bạn và đưa ra gợi ý để tác phẩm mang đậm hơi thở nghệ thuật nhất. Đây là cách tuyệt vời để khơi dậy niềm đam mê nghệ thuật trong giới trẻ.
Kết luận
Công nghệ, suy cho cùng, là để phục vụ con người. Với bước tiến này, Google không chỉ đang bảo tồn di sản nhân loại dưới dạng số hóa, mà còn đang thổi hồn vào chúng, giúp những giá trị văn hóa ngàn năm không bị lãng quên trong kỷ nguyên số. Đây chính là lớp học của tương lai: Nơi lịch sử không nằm trên giấy, mà sống động ngay trước mắt bạn.