Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nói về những “cơ chế đặc biệt” trong xây dựng pháp luật

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định hoàn thiện thể chế là một trong ba khâu đột phá chiến lược. Mới đây, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 66-NQ/TW, yêu cầu thể chế pháp luật phải trở thành “đột phá của đột phá”, không chỉ tháo gỡ điểm nghẽn thực tiễn mà còn tạo lợi thế cạnh tranh, hình thành nền tảng pháp lý vững chắc để huy động mọi nguồn lực phát triển kinh tế – xã hội.

Theo ông Ninh, trong nhiệm kỳ này, Đảng ủy Chính phủ đã tham mưu để Bộ Chính trị ban hành nhiều văn bản quan trọng, trong đó có Nghị quyết 27-NQ/TW về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, và Quyết định 178-QĐ/TW – lần đầu tiên có một quyết định riêng của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Chính phủ đã tổ chức 41 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật, trình Quốc hội ban hành 121 luật và nghị quyết. Tại kỳ họp thứ 10 sắp tới, dự kiến trình khoảng 55 dự án luật và nghị quyết. Riêng năm 2025, Chính phủ dự kiến trình khoảng 102 văn bản – con số kỷ lục từ trước đến nay.

Bộ trưởng khẳng định, những thành tựu phát triển kinh tế – xã hội thời gian qua có được là nhờ công tác hoàn thiện thể chế pháp luật. Tính đến nay, Chính phủ và Thủ tướng đã ban hành 988 văn bản, gồm 813 nghị định, 11 nghị quyết và 164 quyết định – cũng là kỷ lục trong một nhiệm kỳ.

Hàng loạt cơ chế đặc biệt và đổi mới trong xây dựng pháp luật

Ông Nguyễn Hải Ninh cho biết, trong nhiệm kỳ này, Đảng ủy Chính phủ đã chỉ đạo đổi mới mạnh mẽ phương thức xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật. Điểm nổi bật là lần đầu tiên Việt Nam có cơ chế hướng dẫn áp dụng pháp luật – một quy định mới được cộng đồng doanh nghiệp, chính quyền địa phương và người dân ủng hộ.

Công tác công khai, minh bạch trong xây dựng và thi hành pháp luật cũng được đẩy mạnh. Chính phủ đã đưa vào hoạt động Cổng Pháp luật quốc gia, một nền tảng số giúp kết nối hai chiều giữa cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Thay vì gửi văn bản giấy, các vấn đề vướng mắc nay được trao đổi, phản hồi và công khai kết quả trực tuyến – điều này được giới luật sư, doanh nghiệp và chính quyền đánh giá cao.

Một cơ chế đặc biệt khác là việc Thủ tướng Chính phủ trực tiếp làm Trưởng Ban Chỉ đạo rà soát, tháo gỡ vướng mắc trong công tác xây dựng pháp luật, giúp xử lý nhanh nhiều vấn đề tồn đọng.

Từ đầu nhiệm kỳ, các cơ quan đã tiếp nhận hơn 2.000 kiến nghị, phản ánh của doanh nghiệp, địa phương và người dân về những khó khăn trong thực thi pháp luật. Sau rà soát, có 1.300 vấn đề được công khai trả lời trên Cổng Pháp luật quốc gia, 787 nội dung được xác định là có vướng mắc cần xử lý, trong đó các vấn đề cấp bách sẽ được giải quyết trong năm 2025.

Pháp luật – công cụ tháo gỡ điểm nghẽn và khơi thông nguồn lực

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, nhiệm kỳ này Chính phủ đã có nhiều đổi mới về tư duy và phương pháp điều hành, trong đó có sự thay đổi rõ nét trong tư duy pháp lý: pháp luật không chỉ là công cụ quản lý mà còn là động lực phát triển.

Theo ông, trước đây pháp luật thường thiên về kiểm soát, nay cần phát huy chức năng “kiến tạo” – trao quyền, phân cấp mạnh mẽ, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo hành lang thông thoáng và khơi thông các nguồn lực xã hội.

“Đây là điểm mới trong tư duy xây dựng pháp luật,” Phó Thủ tướng khẳng định, “Pháp luật không chỉ để quản lý mà phải góp phần tạo động lực phát triển đất nước.”