Shipper gặp nạn: Có được công ty bồi thường tai nạn lao động?

Vụ việc một nam shipper bị tai nạn giao thông nghiêm trọng trên đường ĐT 743 (TP.HCM) trong lúc làm việc đã làm dấy lên câu hỏi lớn về quyền lợi bảo hiểm và trách nhiệm của các công ty ứng dụng. Liệu người giao hàng có được xem là người lao động chính thức để được hưởng chế độ tai nạn lao động?

⚖️ Hai yếu tố xác định Tai nạn Lao động

Theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, một vụ tai nạn được coi là Tai nạn Lao động khi đáp ứng đầy đủ hai điều kiện cơ bản:

1. Nạn nhân là Người lao động: Phải có quan hệ lao động hợp pháp.

2. Tai nạn xảy ra trong quá trình thực hiện công việc: Gắn liền với nhiệm vụ được giao.

Luật sư Phùng Thị Huyền, Đoàn Luật sư TP.HCM, giải thích: Dựa trên Bộ luật Lao động 2019, Người lao động là người làm việc cho một bên khác, được trả lương, và quan trọng nhất là chịu sự quản lý, điều hành, giám sát của bên đó. Kể cả khi hợp đồng được đặt tên khác (như cộng tác viên), nếu nội dung thể hiện đủ các yếu tố này thì vẫn được xem là hợp đồng lao động.

Mối quan hệ quyết định quyền lợi

Trường hợp 1: Được công nhận là Tai nạn Lao động

Nếu shipper làm việc dưới hình thức hợp đồng lao động chính thức, nhận lương và chịu sự điều hành, quản lý của công ty, tai nạn xảy ra trong quá trình giao hàng sẽ được xác định là tai nạn lao động.

Khi đó, căn cứ Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, thân nhân của shipper tử vong sẽ được hưởng những quyền lợi sau:

• Bồi thường từ công ty: Người sử dụng lao động có trách nhiệm bồi thường ít nhất 30 tháng tiền lương cho thân nhân người lao động tử vong (nếu tai nạn không hoàn toàn do lỗi của chính người này).

• Trợ cấp bảo hiểm: Thân nhân được hưởng trợ cấp một lần bằng 36 lần mức lương cơ sở tại tháng người lao động qua đời, và được hưởng thêm chế độ tử tuất theo Luật Bảo hiểm xã hội.

Trường hợp 2: Không được hưởng chế độ Tai nạn Lao động

Thực tế hiện nay, phần lớn shipper của các nền tảng giao hàng và hãng xe công nghệ hoạt động dưới hình thức cộng tác viên hoặc người làm việc không có quan hệ lao động. Họ thường nhận đơn hàng theo vụ việc, tự quyết định thời gian làm việc và không chịu sự quản lý, giám sát trực tiếp như một nhân viên chính thức.

Do đó, Luật sư Huyền cho biết, nếu xảy ra sự cố trong quá trình làm việc, họ sẽ không được áp dụng chế độ tai nạn lao động theo quy định của pháp luật lao động hiện hành.

Điều này làm nổi bật lỗ hổng pháp lý trong việc bảo vệ lực lượng lao động tự do (gig economy), đòi hỏi các quy định pháp luật cần sớm được điều chỉnh để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho nhóm lao động đóng góp lớn vào kinh tế này.