Đổi mới đào tạo luật trong thời đại công nghệ: Nền tảng cho sự phát triển bền vững

Ngành luật trước bước ngoặt chuyển đổi số

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh chuyển đổi số, hàng loạt chính sách và văn bản pháp luật mới đang được ban hành để xây dựng khung pháp lý cho kỷ nguyên công nghệ. Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị (ban hành cuối năm 2024) đã khẳng định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực phát triển quốc gia. Cùng với đó, Luật Công nghiệp công nghệ số 2025, Nghị định 94/2025/NĐ-CP về Fintech, cùng các quy định về dữ liệu cá nhân, an ninh mạng và giao dịch điện tử đang hình thành nền tảng cho nền kinh tế số minh bạch và an toàn.

Sắp tới, Luật Trí tuệ nhân tạo (AI) do Bộ KH&CN soạn thảo sẽ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý cho quản trị rủi ro và trách nhiệm giải trình. Có thể nói, Việt Nam đang từng bước xây dựng hệ thống pháp luật hướng tới đổi mới có kiểm soát, đảm bảo công nghệ phát triển vì con người chứ không phải ngược lại.

Khoảng cách giữa công nghệ và đào tạo luật

Khi khung pháp luật đang chuyển động nhanh, giáo dục luật buộc phải thích ứng. Một khảo sát của Trường Đại học Kinh tế – Luật (UEL) cho thấy 70% doanh nghiệp và tổ chức trong lĩnh vực pháp lý, tài chính, công nghệ thông tin và thương mại điện tử có nhu cầu cao về nhân sự pháp lý hiểu biết về công nghệ, đặc biệt là AI, blockchain, dữ liệu và bảo mật.

Theo TS. Trịnh Thục Hiền, Phó Trưởng khoa Luật Kinh tế, UEL:

“Đào tạo một thế hệ người hành nghề luật mới không chỉ là yêu cầu của thị trường, mà là sứ mệnh – để quá trình chuyển đổi số diễn ra nhân văn và bền vững.”

Thị trường hiện nay không chỉ cần luật sư am hiểu công nghệ (LegalTech), mà còn cần những chuyên gia có khả năng dẫn dắt và tư vấn đổi mới sáng tạo có trách nhiệm – biết cân bằng giữa tốc độ phát triển và các giá trị đạo đức, xã hội.

Đào tạo nhân sự pháp lý tích hợp – xu hướng tất yếu

Sự phát triển của công nghệ đang tạo ra các vị trí nghề nghiệp mới trong ngành luật như:

• Chuyên viên pháp chế công nghệ (Tech Legal Officer)

• Chuyên gia tuân thủ trong lĩnh vực Fintech (Fintech Compliance Specialist)

• Chuyên gia bảo vệ dữ liệu cá nhân (DPO)

Điều này đòi hỏi người hành nghề luật không chỉ giỏi chuyên môn pháp lý mà còn phải thấu hiểu công nghệ, có tư duy phản biện và nền tảng đạo đức vững vàng để kiểm soát rủi ro và định hướng phát triển công nghệ đúng đắn.

 

Chương trình đào tạo luật và công nghệ – bước đi tiên phong của UEL

Từ năm 2026, Trường Đại học Kinh tế – Luật (UEL) sẽ tuyển sinh chương trình Cử nhân Luật chuyên ngành Luật và Công nghệ, một trong những chương trình tiên phong tại Việt Nam.

Chương trình được thiết kế liên ngành và thực hành, kết hợp:

• Kiến thức nền tảng vững chắc về pháp luật;

• Kiến thức chuyên sâu về công nghệ, dữ liệu và quản trị rủi ro;

• Các học phần về đạo đức, trách nhiệm xã hội và quản trị đổi mới sáng tạo.

Với lợi thế đào tạo đa ngành – từ thương mại điện tử, kinh doanh số đến trí tuệ nhân tạo và công nghệ tài chính – UEL đang hình thành môi trường lý tưởng để đào tạo thế hệ chuyên gia pháp lý mới, có năng lực thích ứng với thị trường lao động toàn cầu.

Công nghệ phục vụ công lý

Đổi mới đào tạo luật trong thời đại công nghệ không chỉ là đáp ứng nhu cầu nhân lực, mà là một sứ mệnh xã hội: bảo đảm rằng quá trình chuyển đổi số của Việt Nam diễn ra nhân văn, có trách nhiệm và vì con người.

Bằng cách trang bị cho thế hệ luật sư tương lai khả năng “đối thoại” với công nghệ và tư duy pháp lý hiện đại, các cơ sở đào tạo như UEL đang góp phần xây dựng một nền tảng mới — nơi công nghệ phục vụ công lý và sự phát triển bền vững của xã hội.