Giải pháp cấp tốc để tạo quỹ nhà ở giá rẻ

Đẩy nhanh dự án và kiểm soát tiến độ hoàn thành
Ông Phạm Văn Thịnh – Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh – nhận định, nguyên nhân chính khiến giá nhà leo thang là do tốc độ đưa sản phẩm ra thị trường còn chậm. Phân khúc nhà ở xã hội và nhà thương mại giá rẻ dù đã có tiến triển nhưng vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu.

Ông cho rằng nhiều dự án vẫn để dở dang quá lâu, trong khi quy định cho phép bán nhà hình thành trong tương lai lại tạo điều kiện cho đầu cơ và đẩy giá. Điều này dẫn đến tình trạng sản phẩm bị mua đi bán lại nhiều lần, giá bị thổi cao nhưng không tạo ra thêm chỗ ở thực.

Giải pháp trước mắt là rút ngắn thời gian thi công và hoàn thiện các dự án nhà ở xã hội, nhà thương mại giá phù hợp; đồng thời xem xét hạn chế hoặc bỏ hẳn hình thức bán nhà khi chưa xây xong. Đây là cách giảm nguy cơ đầu cơ, ngăn chặn tình trạng “treo” dự án gây lãng phí nguồn lực.

Chính sách thuế cho nhà đất bỏ hoang
Về đề xuất đánh thuế với người sở hữu nhiều bất động sản bỏ hoang, ông Thịnh ủng hộ triển khai sớm nhưng cần cách làm hợp lý để không gây sốc cho thị trường. Cụ thể, có thể điều chỉnh thuế sử dụng đất phi nông nghiệp (đã áp dụng 15 năm) theo hướng tăng dần, đồng thời sử dụng khoản thu này cho ngân sách cấp xã để cải thiện hạ tầng.

Đối với nhà đất có dấu hiệu bỏ hoang (không sử dụng điện, nước hay không chứng minh được có người ở), mức thuế sẽ cao hơn đáng kể. Song song đó, nên cung cấp gói tín dụng ưu đãi để chủ sở hữu cải tạo hoặc xây dựng, qua đó nhanh chóng bổ sung nguồn cung nhà ở cho thị trường và góp phần hạ giá.

Ngăn chặn đầu cơ, minh bạch chi phí
GS Đặng Hùng Võ – nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường – cảnh báo phân khúc nhà ở vừa túi tiền đang dần biến mất, kể cả nhà ở xã hội cũng bị đẩy giá lên khoảng 20 triệu đồng/m², gấp đôi so với 10 năm trước.

Nguyên nhân một phần do đầu cơ và thổi giá, khiến nhà ở giá rẻ mất đi ý nghĩa an sinh. Ông nhấn mạnh, muốn giải quyết tận gốc phải cải cách thể chế đất đai, minh bạch chi phí phát triển dự án và xử lý nghiêm tình trạng đấu giá ảo.

Phát triển cả nhà thương mại giá rẻ
Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM – cho rằng thiếu nguồn cung là nguyên nhân lớn khiến giá tăng. Nhiều dự án trung cấp bị “nâng cấp” thành cao cấp để bán giá cao hơn.

Theo ông, ngoài nhà ở xã hội, Nhà nước cần khuyến khích phát triển nhà thương mại giá rẻ, đồng thời cho phép người mua nhà lần đầu được vay dài hạn với lãi suất hợp lý. Quan trọng hơn, các địa phương phải coi phát triển nhà ở xã hội là nhiệm vụ trọng tâm, huy động tối đa nguồn lực và ưu tiên xử lý nhanh các vướng mắc pháp lý để dự án được triển khai sớm.

Nhìn chung, để tạo quỹ nhà ở giá rẻ một cách nhanh nhất, cần kết hợp giữa tăng tốc xây dựng, áp thuế hợp lý với bất động sản bỏ hoang, kiểm soát chặt đầu cơ và mở rộng chính sách tín dụng cho người mua. Đây sẽ là cách tiếp cận vừa hiệu quả vừa bền vững, giúp thị trường bất động sản hướng đến sự ổn định lâu dài.