TP.HCM: Vỉa hè, lòng đường tái bị lấn chiếm tràn lan

Vỉa hè bị “xẻ thịt”, người đi bộ phải xuống lòng đường

Tại nhiều điểm nóng như đường Hoàng Diệu (P.Khánh Hội, Q.4), tình trạng lấn chiếm vỉa hè diễn ra nhộn nhịp. Những quán sinh tố, xe bánh tráng trộn, quán nhậu... mọc lên san sát, bày kín cả phần vỉa hè rộng gần 10m ngay dưới chân chung cư H1. Người đi bộ không còn lối đi buộc phải tràn xuống lòng đường. Cư dân sống tại đây cho biết, dù trước đây đã có thời gian siết chặt quản lý, buộc các hàng quán lùi vào trong để chừa đường cho người đi bộ, nhưng chỉ được một thời gian, mọi thứ lại trở về như cũ.

Tình trạng này không chỉ diễn ra tại Q.4 mà còn phổ biến ở nhiều khu vực trung tâm như đường Đề Thám, Cống Quỳnh, Lê Thánh Tôn... Vỉa hè vốn dành cho người đi bộ bị lấn chiếm bởi bàn ghế, xe máy và hàng rong, thậm chí lòng đường cũng bị sử dụng để kinh doanh, gây cản trở giao thông và mất an toàn.

Hàng rong tràn xuống lòng đường gây ùn tắc

Giờ cao điểm buổi sáng, trên các tuyến đường như Nguyễn Hữu Thọ, Hiệp Bình..., xe bán bánh mì, trái cây, đồ ăn sáng lấn chiếm lòng đường. Những chiếc xe dừng lại mua hàng càng khiến giao thông thêm hỗn loạn. Xe máy phải lách qua từng khe hẹp, ô tô nối đuôi nhau nhích từng chút. Đây là tình trạng phổ biến tại nhiều tuyến đường quanh khu dân cư, trường học, bệnh viện và các chợ truyền thống.

Chính sách thu phí vỉa hè chưa phát huy hiệu quả

Từ đầu năm 2024, TP.HCM bắt đầu triển khai thu phí sử dụng tạm thời vỉa hè, lòng đường. Theo Nghị quyết 15/2023/NQ-HĐND, mức phí dao động từ 20.000 – 350.000 đồng/m²/tháng tùy mục đích sử dụng. Mục tiêu là quản lý hiệu quả không gian đô thị và hợp pháp hóa một phần nhu cầu sử dụng vỉa hè của người dân.

Tuy nhiên, đến nay, hiệu quả thực tế chưa như kỳ vọng. Việc triển khai thiếu đồng bộ, giám sát lỏng lẻo và đặc biệt là tình trạng “thỏa hiệp ngầm” giữa người kinh doanh và lực lượng chức năng khiến nhiều tuyến phố tái diễn cảnh chiếm dụng. Theo chuyên gia Nguyễn Minh Hòa, để chấm dứt tình trạng này, cần áp dụng công nghệ: lắp camera, triển khai phần mềm quản lý, yêu cầu đóng phí qua mạng và tuyệt đối không thu tiền mặt nhằm tăng tính minh bạch, giảm tiêu cực.

Siết chặt quản lý: Cần hành động quyết liệt và liên tục

Sở Xây dựng TP.HCM thừa nhận tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường diễn ra phức tạp, không chỉ ảnh hưởng đến giao thông mà còn gây mất mỹ quan đô thị và tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn. Cơ quan này đã giao các trung tâm trực thuộc phối hợp cùng công an và chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra, xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm, đặc biệt tại khu vực quanh chợ, trường học, bệnh viện, điểm dừng xe buýt…

UBND TP.HCM cũng đang chỉ đạo xây dựng Đề án quản lý, khai thác và sử dụng lòng đường, vỉa hè theo luật Quản lý tài sản công. Đề án dự kiến sẽ được thí điểm tại các tuyến phố trung tâm có điều kiện phù hợp trước khi triển khai trên diện rộng. Trong đó, TP sẽ nghiên cứu kinh nghiệm từ các địa phương khác như Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu để áp dụng linh hoạt và hiệu quả hơn.

Tình trạng tái lấn chiếm vỉa hè, lòng đường tại TP.HCM phản ánh lỗ hổng trong thực thi và giám sát chính sách quản lý đô thị. Để đảm bảo trật tự và an toàn giao thông, các biện pháp xử lý cần được thực hiện quyết liệt, đồng bộ và liên tục – không chỉ “ra quân rầm rộ rồi đâu lại vào đấy” như hiện nay