Nghịch lý Thu nhập Nhà giáo: Đề xuất Hệ số Lương Đặc thù để Cải thiện Vị thế

I. Phân tích Nghịch lý Lương Nhà giáo

1. Mức lương chưa tương xứng:

• Quy định của Luật: Điều 23 Luật Nhà giáo quy định "lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp".

• Thực trạng: Đa số nhà giáo hiện đang xếp ở thang lương thấp hơn so với viên chức các ngành khác (Y tế, Xây dựng, Văn hóa - Thể thao, Khoa học Công nghệ).

2. So sánh Thang lương:

• Viên chức ngành khác: Đa số hưởng lương từ loại A1 - A2.1 - A3.1 (tương ứng thang lương 6 - 8 - 10).

• Nhà giáo (trừ Giảng viên ĐH/CĐ): Hầu hết hưởng lương từ loại A0 - A1 - A2.2 - A2.1 (tương ứng thang lương 5 - 6 - 7 - 8), chiếm khoảng 88% tổng số nhà giáo.

3. Giáo viên Mầm non chịu thiệt thòi nhất:

• Thang lương giáo viên mầm non (A0 - A1 - A2.2) hiện đang ở thang 5 - 6 - 7, là mức thấp nhất trong số các chức danh nhà giáo và thấp hơn tất cả viên chức ngành khác.

• Môi trường làm việc: Công việc của giáo viên mầm non được nghiên cứu xếp vào Điều kiện lao động loại IV (nghề nặng nhọc), là căn cứ để tuổi nghỉ hưu của họ được giảm 5 tuổi.

Bộ GD&ĐT nhấn mạnh: Việc xếp lương nhà giáo hiện nay không bảo đảm tương quan giữa các ngành, nghề, mặc dù nhiệm vụ và yêu cầu trình độ đào tạo là tương đương.

II. Đề xuất của Bộ GD&ĐT: Hệ số Lương Đặc thù

Nhằm triển khai Luật Nhà giáo (có hiệu lực từ 1-1-2026) và giải quyết bất cập về lương trong bối cảnh chưa có chính sách tiền lương mới, Bộ GD&ĐT đề xuất áp dụng hệ số lương đặc thù:

1. Giáo viên Mầm non: Hưởng Hệ số lương đặc thù mức 1,25 so với hệ số lương hiện hưởng.

2. Các chức danh Nhà giáo khác: Hưởng Hệ số lương đặc thù mức 1,15 so với hệ số lương hiện hưởng.

3. Hỗ trợ thêm: Nhà giáo giảng dạy tại trường, lớp dành cho người khuyết tật, trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập, trường phổ thông nội trú vùng biên giới được cộng thêm 0,05 so với mức quy định.

Công thức tính Mức lương mới (áp dụng từ 1-1-2026):

Tác động: Hệ số lương đặc thù không giúp lương nhà giáo được xếp cao nhất, nhưng sẽ giúp lương nhà giáo được xếp cao hơn so với viên chức có cùng thang lương áp dụng, từng bước giải quyết các bất cập.