Cảnh giác với chiêu trò giả danh Công an yêu cầu cập nhật dữ liệu dân cư: Hành vi lừa đảo mới đang lan rộng

Lợi dụng sự thay đổi hành chính để đánh vào tâm lý người dân

Khi Nhà nước tiến hành sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, xã, việc thay đổi tên địa phương, địa chỉ hộ khẩu thường trú, giấy tờ cá nhân như căn cước công dân (CCCD), giấy khai sinh, giấy phép lái xe… đã và đang diễn ra tại nhiều tỉnh thành. Lợi dụng bối cảnh này, các đối tượng lừa đảo giả danh lực lượng công an, cán bộ quản lý dân cư, hoặc nhân viên hỗ trợ VNeID, gọi điện thông báo người dân cần "cập nhật lại thông tin" để tránh sai lệch hoặc bị xử lý hành chính.

Một số chiêu trò thường được sử dụng gồm:

• Gọi điện thông báo khẩn: Nạn nhân sẽ được thông báo rằng địa phương đang thay đổi thông tin hành chính nên phải cập nhật giấy tờ để đảm bảo "đúng quy định", nếu không sẽ bị khoá tài khoản VNeID, khoá tài khoản ngân hàng, cấm giao dịch...

• Hướng dẫn cài đặt ứng dụng: Các đối tượng gửi một đường link hoặc hướng dẫn tải về ứng dụng có tên na ná như VNeID, dân cư điện tử, xác minh CCCD… nhưng thực chất là phần mềm gián điệp hoặc điều khiển từ xa.

• Yêu cầu xác minh danh tính và cung cấp mã OTP: Sau khi nạn nhân cài app, chúng tiếp tục yêu cầu điền thông tin cá nhân, mã OTP của ngân hàng hoặc ví điện tử, từ đó chiếm đoạt toàn bộ quyền truy cập vào điện thoại và tài khoản tài chính.

Hậu quả nghiêm trọng nếu mất cảnh giác

Chỉ trong vài phút, toàn bộ thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, ví điện tử (Momo, ZaloPay, VNPay...) có thể bị rút sạch tiền. Một số trường hợp còn bị khai thác danh tính để thực hiện các hành vi gian lận khác như vay tiền online, mở tài khoản giả mạo…

Ngoài thiệt hại vật chất, hành vi này còn có thể khiến người bị hại rơi vào trạng thái hoảng loạn, sợ hãi do bị các đối tượng đe dọa xử phạt hành chính, truy tố nếu không hợp tác.

Bộ Công an khẳng định: Người dân không cần tự cập nhật dữ liệu dân cư

Theo Công an thành phố Hà Nội, việc điều chỉnh dữ liệu hành chính liên quan đến quê quán, địa chỉ thường trú… sẽ được Bộ Công an tự động cập nhật trên hệ thống quản lý dữ liệu quốc gia về dân cư, đồng thời được đồng bộ lên ứng dụng VNeID mà không cần người dân chủ động cung cấp thông tin hay cài đặt thêm phần mềm nào.

Các cơ quan chức năng cũng không bao giờ gọi điện trực tiếp để yêu cầu người dân cài ứng dụng hoặc cung cấp thông tin cá nhân qua điện thoại. Những cuộc gọi có nội dung như vậy chắc chắn là giả mạo và cần được cảnh báo kịp thời.

Cách phòng tránh hiệu quả

Để tránh trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo tinh vi này, người dân cần lưu ý:

• Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, số tài khoản, mật khẩu... qua điện thoại hoặc mạng xã hội dưới bất kỳ hình thức nào.

• Không cài đặt ứng dụng từ đường link lạ, kể cả khi ứng dụng có tên gần giống với phần mềm chính thức.

• Chỉ sử dụng ứng dụng chính thức VNeID, do Bộ Công an phát hành, tải trực tiếp trên App Store (iOS) hoặc Google Play (Android).

• Không click vào các đường link trong tin nhắn SMS, Zalo, Facebook từ người lạ tự xưng cán bộ nhà nước.

• Kiểm tra và báo ngay cho công an phường/xã nơi gần nhất nếu nghi ngờ bị lừa đảo hoặc phát hiện hành vi bất thường.

Trong thời đại số hóa, khi mọi giao dịch đều gắn với thiết bị điện tử cá nhân và dữ liệu dân cư ngày càng được liên thông, người dân cần nâng cao cảnh giác và kỹ năng bảo vệ thông tin cá nhân. Những thủ đoạn lừa đảo tuy cũ nhưng được "khoác áo mới" trong bối cảnh xã hội thay đổi, nếu không nhận diện kịp thời sẽ gây hậu quả nghiêm trọng.

Mỗi người dân chính là một “tấm lá chắn” để ngăn chặn các chiêu trò gian lận công nghệ cao đang ngày càng phổ biến. Hãy chia sẻ thông tin này cho người thân, bạn bè – đặc biệt là người cao tuổi – để cùng nhau bảo vệ tài sản, danh tính và quyền lợi hợp pháp của mình.