Vẽ lại bản đồ du lịch Việt Nam: Từ bản sắc văn hóa đến chiến lược không gian phát triển mới

Du lịch Việt Nam: Đã đến lúc thay đổi cách nhìn từ cục bộ sang toàn diện

Theo Bộ trưởng Hùng, khái niệm “vẽ lại bản đồ du lịch” không còn nằm ở nghĩa địa lý thông thường, mà là một cách tiếp cận chiến lược nhằm định hình lại tư duy phát triển ngành du lịch trong giai đoạn hậu COVID-19 và giai đoạn tái cấu trúc không gian hành chính quốc gia.

Sự sáp nhập đơn vị hành chính tại nhiều địa phương không chỉ tác động đến tổ chức bộ máy nhà nước, mà còn mở ra không gian mới về tài nguyên du lịch, cho phép các địa phương phối hợp xây dựng sản phẩm du lịch mang tính liên kết vùng, theo trục hành lang phát triển thay vì tách rời theo tỉnh lẻ như trước đây.

Ví dụ, Gia Lai – vốn nổi tiếng với vẻ đẹp đại ngàn của núi rừng Tây Nguyên – giờ đây cần mở rộng tầm nhìn du lịch để liên kết cả rừng và biển, kết nối từ gió cao nguyên tới hương vị mặn mòi của Ghềnh Ráng bên biển Quy Nhơn.

Hay như Ninh Bình – nơi đã nổi danh với quần thể Tràng An và chùa Bái Đính – có thể trở thành trung tâm du lịch tâm linh hàng đầu Đông Nam Á nếu biết liên kết hiệu quả với các điểm đến văn hóa như Phủ Giày, Chùa Keo, Đền Trần thuộc Nam Định và Thái Bình.

Tái cấu trúc sản phẩm – nâng tầm bản sắc địa phương thành điểm đến quốc tế

Bản đồ du lịch mới không chỉ là bản đồ tuyến điểm, mà còn là bản đồ sản phẩm du lịch đặc sắc, gắn liền với bản sắc văn hóa, phong tục tập quán, tài nguyên thiên nhiên và tri thức bản địa.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh: “Sản phẩm du lịch không được phép trùng lặp, không được sáo mòn, mà phải là những trải nghiệm duy nhất, mang đặc trưng văn hóa địa phương, có khả năng lan tỏa và lưu giữ trong ký ức du khách”.

Để hiện thực hóa điều đó, các địa phương cần nhanh chóng:

• Rà soát lại toàn bộ danh mục sản phẩm du lịch hiện có, phân loại theo độ hấp dẫn, tính khác biệt và khả năng phát triển thành thương hiệu;

• Tập trung đầu tư vào các nhóm sản phẩm chiến lược, như du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh, nông nghiệp, cộng đồng, sinh thái, mạo hiểm, trải nghiệm văn hóa và ẩm thực;

• Khuyến khích doanh nghiệp sáng tạo các tour mới theo mùa, theo sự kiện, theo nhóm khách đặc thù (cao tuổi, gia đình, người khuyết tật, khách MICE…).

6 tháng đầu năm 2025: Du lịch tăng trưởng mạnh, tiếp tục giữ vai trò điểm sáng của nền kinh tế

Theo báo cáo của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2025:

• Lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt gần 10,7 triệu lượt, tăng hơn 20,7% so với cùng kỳ năm trước.

• Khách du lịch nội địa đạt khoảng 77,5 triệu lượt, tăng 8,5%.

• Tổng doanh thu từ du lịch đạt khoảng 518.000 tỉ đồng, một con số đầy lạc quan.

Các thị trường chủ lực tiếp tục tăng trưởng mạnh như Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Mỹ và châu Âu. Nhiều đường bay quốc tế mới được khôi phục hoặc mở thêm, đóng góp lớn vào lượng khách quốc tế đến Việt Nam.

Hoàn thiện thể chế, mở rộng visa, đẩy mạnh số hóa – những đòn bẩy tăng tốc cho du lịch

Ông Nguyễn Trùng Khánh – Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia – cho biết ngành du lịch đang đẩy mạnh đề xuất sửa đổi Luật Du lịch 2017, cập nhật hệ thống văn bản pháp lý nhằm:

• Tạo hành lang pháp lý minh bạch, ổn định cho doanh nghiệp du lịch hoạt động;

• Đơn giản hóa thủ tục visa, mở rộng chính sách miễn thị thực, đặc biệt với các quốc gia phát triển;

• Phối hợp ngành hàng không để tăng kết nối quốc tế, nhất là đến từ các thị trường tiềm năng như Ấn Độ, Trung Đông, Đông Âu.

Cùng với đó, ứng dụng chuyển đổi số trong xúc tiến, bán sản phẩm, quản lý điểm đến cũng đang được đẩy mạnh thông qua các nền tảng số, bản đồ số, dữ liệu du khách, hệ thống phản hồi nhanh…

Hà Nội đặt mục tiêu phục vụ 31 triệu lượt khách năm 2025 – tâm điểm phát triển sản phẩm du lịch mới

Đại diện cho một trong những trung tâm du lịch lớn nhất cả nước, bà Đặng Hương Giang – Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội – cho biết Thủ đô hướng đến đón 31 triệu lượt khách trong năm 2025, trong đó 7,5 triệu lượt là khách quốc tế.

Để đạt được mục tiêu này, Hà Nội đang thực hiện hàng loạt giải pháp:

1. Tham mưu quy hoạch, phục hồi các di tích đặc biệt, điển hình là dự án quy hoạch bảo tồn, tu bổ và phát huy giá trị quần thể chùa Hương – điểm du lịch tâm linh nổi bật phía Bắc.

2. Xây dựng tuyến du lịch và sản phẩm mới, đặc biệt là:

   • Du lịch nông nghiệp tại các vùng ven như Đan Phượng, Sóc Sơn;

   • Du lịch cộng đồng tại Ba Vì, Thạch Thất;

   • Du lịch đường sông kết nối với các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.

3. Tổ chức chuỗi sự kiện quảng bá quy mô lớn, tiêu biểu như Festival Áo dài Hà Nội, Festival Mùa thu Hà Nội, Lễ hội văn hóa ẩm thực Thủ đô…

Hà Nội cũng tăng cường liên kết với các tỉnh lân cận như Ninh Bình, Hưng Yên, Bắc Ninh để hình thành “vành đai du lịch văn hóa tâm linh - sinh thái” phía Bắc.

Tái định vị Việt Nam trong bản đồ du lịch thế giới

Tất cả những nỗ lực này đều hướng tới mục tiêu lớn hơn: đưa Việt Nam trở thành điểm đến hàng đầu châu Á về du lịch nghỉ dưỡng, trải nghiệm và văn hóa. Để đạt được điều đó, cần:

• Tư duy du lịch vùng, không còn đơn lẻ từng tỉnh;

• Phát triển các cụm liên kết du lịch theo trục Bắc – Trung – Nam, hành lang kinh tế biển, hành lang văn hóa sông Hồng, cao nguyên phía Bắc;

• Đưa các địa phương đang bị “ẩn mình” như Hà Giang, Sơn La, Trà Vinh, Kon Tum trở thành điểm đến tiềm năng thông qua sản phẩm độc đáo và cách làm du lịch chuyên nghiệp, bài bản.

Vẽ lại bản đồ du lịch là tái cấu trúc tư duy phát triển quốc gia

“Vẽ lại bản đồ du lịch Việt Nam” không chỉ là một nhiệm vụ ngành du lịch, mà là một phần trong chiến lược tái thiết tư duy phát triển quốc gia, trong đó du lịch được nhìn nhận là một ngành kinh tế tổng hợp, có tác động lan tỏa đến nhiều lĩnh vực.

Bản đồ ấy phải thể hiện được sự chuyển động của địa lý, văn hóa, kinh tế, hành vi du khách và năng lực cung ứng của địa phương. Đó không còn là bản đồ phẳng, mà là bản đồ sống – bản đồ của trải nghiệm, bản đồ của giá trị, bản đồ của tương lai.

Ngành du lịch Việt Nam đang có cơ hội lớn. Vấn đề không còn là “chúng ta có làm được không”, mà là làm như thế nào để làm nhanh hơn, thông minh hơn, sáng tạo hơn và bền vững hơn.